صفحه اصلی » مقالات » تراکستومی چیست و چرا انجام می شود؟

تراکستومی چیست و چرا انجام می شود؟

تراکستومی یا نای بری ، یک نوع جراحی سر و گردن است که در آن جراح سوراخی را در گردن و بعد در نای ایجاد کرده و یک لوله را در آن قرار می دهد. بعد از انجام این عمل ، تنفس از طریق این لوله انجام خواهد شد. هدف از انجام این پروسه این است که اکسیژن به راحتی و بدون هیچ مشکلی به ریه ها برسد. در صورتی که قسمت بالایی راه تنفسی بسته شده باشد و یا شخص به یک بیماری خاص مبتلا باشد ، از تراکئوستومی استفاده می شود. این رویکرد ، می تواند موقتی و یا دائمی باشد. در صورتی که شما نیز می خواهید از نحوه جایگذاری آن ، علت ها و زمان برداشتن آن اطلاع پیدا کنید ، این مقاله از دکتر مهرداد جعفری متخصص گوش و حلق و بینی تهران را از دست ندهید.

دلایل انجام تراکستومی

این رویه به چند دلیل به انجام می رسد. ممکن است در حین یک موقعیت اورژانسی که راه هوایی بسته شده است ، نیاز به ایجاد یک سوراخ در نای باشد. همچنین می توان زمانی که یک بیماری یا مشکل دیگری ، باعث شود تنفس از روش معمولی نا ممکن شود.

بیماری ها یا شرایطی که بیمار را ملزم به انجام تراکئوستومی در شهر تهران می کنند شامل موارد زیر می شوند :

نیاز طولانی مدت به ماسک تنفسی یا ونتیلاتور
ناهنجاری هایی که باعث بسته شدن راه تنفسی می شوند
سوختن راه هوایی به علت تنفس مواد خورنده
مسدود شدن نای به دلیل ورود شی خارجی
آپنه خواب
آسیب دیدن حنجره
آسیب های شدید به دهان یا گردن
فلج دو طرفه تارهای صوتی
بیماری مزمن ریه
سوختگی در صورت
آنافیلاکسی (واکنش حساسیتی شدید)
رفتن به کما
ابتلا به سرطان سر و گردن
بروز عفونت

در موارد نادرتری ، تومورهای گردن ، فلج شدن عضلات بلع ، آسیب به قفسه سینه و نقص در عملکرد دیافراگم می تواند علت انجام عمل تراکستومی باشد. توجه داشته باشید که این جراحی برای کودکان نیز به انجام می رسد ، شرایطی که باعث می شوند یک کودک به نای بری نیاز داشته باشد در ادامه ذکر شده اند :

برای نفس کشیدن ، به دستگاه نیاز داشته باشند
راه هوایی آن ها بیش از حد کوچک باشد
برای بیرون آوردن مخاط اضافی به کمک نیاز داشته باشند
در برخی موارد ، کودک به آسپیراسیون ریوی دچار شده باشد

تراکستومی خطر دارد؟

جایی که در آن پوست برش خورده است ، در خطر عفونت و خونریزی شدید قرار دارد ؛ همچنین ممکن است بیمار به داروی بیهوشی حساسیت نشان دهد. توجه داشته باشید در شرایطی که یک جراح سر و گردن خوب در تهران را انتخاب کرده باشید ، درصد بروز این معضلات بسیار پایین می آیند و به صفر نزدیک می شوند.

با اینحال ، ما در این قسمت برخی از عارضه هایی که ممکن است از تراکئوستومی حاصل شوند را ذکر کرده ایم :

احتمال دارد لوله از جای خود بیرون آید و یا مسدود شود. این مورد باعث بروز مشکل در تنفس می گردد
حبس شدن هوا زیر پوست
ایجاد بافت اسکار در اطراف حفره
بروز عفونت در اطراف لوله
تخریب بافت اطراف سوراخ ایجاد شده
ایجاد گوشت اضافه در راه تنفسی ، که ترکیبی از بافت همبند و رگ های خونی است
آسیب به غده تیروئید

همانطور که گفته شد ، تمامی این آسیب ها احتمالی هستند و شما می توانید با انتخاب یک جراح حاذق ، این احتمال را به صفر برسانید. پس جای نگرانی نیست.

آماده شدن برای تراکستومی

در صورتی که نای بری از قبل برنامه ریزی شده باشد ، برای مثال به عنوان بخشی از جراحی سرطان انجام شود ، متخصص گوش و حلق و بینی تمامی توصیه های لازم در این مورد را در اختیار مراجعه کنندگان خود قرار می دهد.

اما در صورتی تراکئوستومی به صورت اورژانسی در تهران به انجام برسد ، هیچ زمانی برای آماده شدن وجود نخواهد داشت.

در طول عمل تراکستومی در تهران چه اتفاقی رخ می دهد؟

در اکثر موارد ، این فرآیند تحت بیهوشی عمومی به انجام می رسد. اما برخی افراد مشکلات تنفسی شدید دارند و نمی توان آن ها را اینتوبه کرد. این دست از بیماران تحت عمل بدون بیهوشی قرار می گیرند. در این رویکرد راه هوایی توسط محرک تنفسی باز می ماند و از بی حسی موضعی بهره گرفته می شود.

این دارو به گردن و مکانی که باید سوراخ در آن ایجاد گردد تزریق می شود. جراحی تراکئوستومی زمانی آغاز می شود که داروی بی حسی عمل کند و معمولا چیزی بین 20 تا 45 دقیقه به طول می انجامد.

مراحل تراکستومی

زمانی که بیهوشی یا بی حسی اثر کند ، جراح برشی را روی گردن و درست زیر حنجره ایجاد می کند. این برش روی حلقه های غضروفی بخش خارجی نای نیز ایجاد می شود.
این سوراخ معمولا به قدری باز می شود که لوله از آن عبور نماید.
در صورتی که فرد برای تنفس به کمک دستگاه نیاز داشته باشد ، ممکن است پزشک این لوله را به یک ونتیلاتور متصل کند.
در مرحله بعد ، جراح لوله را به وسیله بانداژی که دور گردن را می پوشاند ، سر جای خود محکم می کند. این پانسمان باید تا زمانی که بافت اطراف لوله بهبود می یابد ، انجام شود.
در صورتی که امکان استفاده از بانداژ نباشد ، پزشک از بخیه برای ثابت کردن لوله بهره می گیرد.

تراکستومی کودکان

چند تفاوت میان نای بری کودکان و بزرگسالان وجود دارد. برای مثال در تراکئوستومی کودکان ، دکتر از یک دوربین استفاده می کند تا اطمینان حاصل نماید لوله در سر جای درست خود قرار گرفته است. این دوربین به یک لوله منعطف متصل می باشد.

در کودکانی که تحت این جراحی قرار می گیرند ، اغلب از بخیه برای ثابت نگه داشتن لوله استفاده می شود. این بخیه ها موقتی هستند و اولین باری که لوله تعویض می گردد ، این بخیه ها نیز توسط دکتر کشیده می شوند.

تراکستومی پوستی چیست؟

این روش ، نوع حداقل تهاجمی این جراحی می باشد اما ریسک بیشتری را با خود به همراه دارد. این تکنیک شامل مراحل زیر می شود :

پزشک پوست زیر گردن را با یک سوزن سوراخ می کند
سپس یک سیم مخصوص به نام سیم راهنما را وارد بدن می کند
در قدم بعدی ابزار دیگری به نام دیلاتور را از بالای سیم راهنما وارد می کند تا سوراخی که در نای ایجاد شده است را بازتر کند.
سپس دیلاتور بیرون آورده می شود.
لوله تراکستومی از بالای سیم راهنما وارد می شود و پزشک با استفاده از کمک این سیم ، لوله را در جای درست خود قرار می دهد. ایشان همچنین با بهره گرفتن از یک برونکسکوپ داخل بدن را نیز مشاهده می کنند.
بعد از اینکه لوله در جای درست قرار گیرد ، سیم بیرون آورده می شود
درست مثل تراکئوستومی جراحی ، احتمال دارد لوله به ونتیلاتور متصل شود
در مرحله آخر نیز لوله به وسیله بخیه یا بانداژ در جای خود فیکس می شود

این رویه ، به ندرت روی کودکان به انجام می رسد.

می توان با وجود لوله ، حرف زد؟

حرف زدن با وجود این لوله در گلو امکان پذیر است ، اما نیاز به تمرین دارد. بیمار می تواند با سوراخ را با دست بپوشاند و یا هوا را به اجبار از دهان بیرون دهد. افراد می توانند با بهره گرفتن از جلسات گفتار درمانی در این امر پیشرفت کند.

همچنین ابزاری به نام سوپاپ گفتاری وجود دارد که به حرف زدن کمک می کند. در صورت استفاده از این وسیله ، دیگر نیازی نیست برای حرف زدن بعد از تراکستومی با دست روی سوراخ را بپوشانید. برای اطلاع از اینکه داوطلب مناسبی برای استفاده از این ابزار هستید یا خیر ، با پزشک خود مشورت کنید.

می توان با وجود لوله ، حرف زد؟

نگهداری لوله و تمیز کردن آن

لوله تراکئوستومی باید همیشه در گردن شما باشد. این لوله معمولاً دارای سه بخش است:

کانولای بیرونی از بسته شدن لوله جلوگیری می کند. این بخش همیشه در جای خود باقی می ماند و فقط باید توسط یک متخصص برداشته شود.
کانولای داخلی به سمت داخل و خارج حرکت می کند. این بخش باید در جای خود بماند، مگر زمان تعویض روزانه. این کار از تجمع مخاط خشک شده جلوگیری می کند.
باند تراکستومی با اتصال دور گردن به کانولای خارجی، لوله را در جای خود نگه می دارد. برخی از باند های تراکئوستومی دارای دکمه هایی هستند که به جلوگیری از نشت هوا از لوله کمک می کند.

اکثر لوله ها باید هر 1 تا 3 ماه یکبار تعویض شوند. یک متخصص مجاری تنفسی، متخصص گوش و حلق و بینی یا متخصص دیگری ممکن است برای اولین بار لوله را جایگزین کند. شما و اعضای خانواده تان می توانید برای تعویض لوله آموزش ببینید.

اکثر لوله های تراکستومی کودکان کانولای خارجی یا داخلی ندارند. این بدان معناست که لوله‌ها بیشتر از لوله‌های تراکئوستومی در بزرگسالان تعویض می‌شوند.

اگر با مشکلاتی مثل سرفه های خلطی مواجه شده اید یا نفس کشیدن برایتان سخت است، می توان از ساکشن برای پاکسازی راه هوایی استفاده کرد.

تمیز نگه داشتن استوما

با دست های تمیز حداقل روزی یک بار استومای خود را از نظر علائم عفونت بررسی کنید. این علائم می تواند شامل تورم، قرمزی، یا ترشحات جدید یا بدبو باشد. اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.

با دنبال کردن مراحل زیر استومای خود را تمیز نگه دارید:

استفاده از آینه برای برداشتن و تعویض هر گونه پانسمان.
کانولای بیرونی و پوست را به آرامی با محلول نمکی و گاز تمیز یا یک پارچه تمیز کنید.
پوسته یا مخاط خشک شده را بردارید.